Những ngày gần đây, các vụ việc bạo lực, xâm hại tình dục phụ nữ đang nổi lên. Trên mạng xã hội và cả bên ngoài, người ta xôn xao bình luận, chia phe và tranh cãi khá gay gắt. Tôi chứng kiến nhiều người, đặc biệt là các nhà hoạt động nữ quyền và nhân quyền có vẻ thất vọng. Họ thất vọng vì có quá nhiều ý kiến tấn công các nạn nhân. Họ thất vọng vì có quá nhiều người, nhiều cơ quan, tổ chức có liên quan im lặng. Họ thất vọng vì không ít các báo mạng đăng bài rồi lại tháo xuống với thông báo lỗi 404!
Tuy nhiên, tôi nghĩ chúng ta nên nhìn nhận tích cực vì giờ đây đã có ngày càng nhiều người dám lên tiếng. Đọc các bài viết, comment trên mạng, tôi thấy nhận thức của xã hội về vấn đề này đã tăng lên rất nhiều so với cách đây chừng hơn 20 năm khi tôi có học một chương trình về bình đẳng giới, và cách đây hơn 10 năm agency của tôi có tham gia pitch (thầu) ý tưởng và sáng tạo cho một dự án về bạo lực gia đình (domestic violence). Các thời gian đó, tôi dành thời gian đọc khá nhiều tài liệu nghiên cứu về tệ nạn xâm hại và bạo lực tình dục.
Tôi chỉ mong rằng các nạn nhân và những người lên án loại tội phạm này hãy cùng BỀN BỈ. Chúng ta không thể một sớm một chiều thay đổi quan điểm và cả định kiến chung ở một xã hội mà vẫn còn nạn trọng nam khinh nữ và nhận thức về bình đẳng giới còn rất hạn chế như Việt Nam. Nhưng không vì thế mà chúng ta im lặng hay dễ dàng bỏ qua. Từ khoá duy nhất về người phụ nữ Việt nói riêng hay Đông Á nói chung trong tôi luôn là: BỀN BỈ. Khi được Ngân hàng Thế giới phỏng vấn trong loạt bài vinh danh những gương mặt phụ nữ Châu Á, tôi có trả lời như thế này:
“- Nếu có thể dùng một từ để mô tả phụ nữ ở Đông Á Thái Bình Dương, chị sẽ dùng từ gì?
Bền bỉ. Từ văn phòng đến gia đình, tôi có thể thấy phụ nữ giống như chất keo kết dính mọi thứ lại với nhau, nhưng họ cũng giống như dầu - giúp mọi việc chảy trôi trơn tru, tuần tự. Mỗi phụ nữ tôi gặp là chiến binh theo cách của riêng họ. Tôi đoán rằng, đây là tinh thần của những người phải đóng nhiều vai trò và sống giữa những kì vọng phải hoàn thành xuất sắc những vai trò này. Tôi hiếm khi thấy một phụ nữ nào bỏ cuộc khi gặp những chướng ngại ngáng đường - họ chỉ trở nên tháo vát và mạnh mẽ hơn mà thôi.
- Chị đặt hy vọng gì cho phụ nữ ở khu vực này trong tương lai?
Hy vọng của tôi là khi xã hội tiếp tục phát triển, ngày càng nhiều phụ nữ trong khu vực được tự do là chính mình, làm điều mình muốn và sống một cuộc đời trọn vẹn hơn. Tôi muốn thấy phụ nữ tìm được chỗ đứng (xứng đáng) ở những vị trí lãnh đạo cấp cao hoặc ở cả những lĩnh vực thường do đàn ông thống trị.”
Khi nhà thơ Dạ Thảo Phương nhắn tin cám ơn vì tôi đã ủng hộ chị, tôi cũng nhắn gửi chị hãy luôn resilient (bền bỉ) để đấu tranh và vượt qua chuyện này, và cầu chúc chị sớm có được bình yên và hạnh phúc cho tâm hồn mình. Tôi và rất nhiều người sẽ luôn bên cạnh chị!
Link full bài phỏng vấn tiếng Anh: https://www.worldbank.org/en/news/feature/2020/03/08/pham-thi-huong-giang
Link bài dịch trên một tạp chí: https://m.infonet.vietnamnet.vn/gioi-tre/jang-keu-nguoi-phu-nu-tien-phong-pha-vo-cac-rao-can-o-khu-vuc-58033.html
