Sau 12 năm, bắt đầu trang mới của Jang Kều & Quỹ Sống

Cách đây 12 năm, tháng 11 năm 2013, tôi khởi xướng dự án Nhà Chống Lũ cùng với nhà báo Mỹ Linh của VTV. Trước ngày gây quỹ đầu tiên, chúng tôi có thành viên thứ 3 là nhà báo Lương Hùng. Rồi ba anh em đi xây Nhà Chống Lũ với 200 triệu đầu tiên. Chúng tôi đã xây thí điểm 5 căn nhà tại xã Sơn Thịnh, huyện Hương Sơn, Hà Tĩnh với mô hình chung tay, trong đó hộ hưởng lợi góp 50% và phải cùng thiết kế, xây nhà với chúng tôi. Tất nhiên mô hình này ban đầu gặp rất nhiều khó khăn vì cả người dân và chính quyền sở tại đều thấy quá mới mẻ, nó không phải là những căn nhà tình thương mà cộng đồng hay doanh nghiệp xây và tặng hoàn toàn cho người dân. Hộ hưởng lợi chẳng phải làm gì ngoài nhận nhà, và cũng có thể ở được hoặc không ở được, bởi nó được xây theo ý chí của nhà tài trợ, của kiến trúc sư, của chính quyền. Họ chẳng phải làm gì nhưng cũng chẳng được tham gia gì vào quá trình đó. Thế nên rất nhiều căn nhà bị bỏ không, hoặc nếu có được ở thì các hộ dân vẫn có tình thần cũ, vẫn tự ti, vẫn sợ hãi, vẫn không dám nghĩ, dám nhìn về tương lai. Nhưng chúng tôi nghĩ khác và làm khác, chúng tôi muốn họ tự thiết kế, tự đóng góp bằng mọi hình thức, tự quản lý quá trình xây dựng, và do vậy, họ nỗ lực và tự vươn lên cho ngày mai của mình và những đứa trẻ.

Sau đó 3 năm, tôi cùng với nghệ sỹ Trần Lương, nghệ sỹ Đinh Q. Lê và một số tri thức viết River Ơi, một chương trình, mà nói đúng hơn đó là một cách tiếp cận, một tư tưởng mới, tập trung vào bồi đắp và phát triển con người bền vững thông qua giáo dục, nghệ thuật và văn hoá. Nhưng chúng tôi vẫn chưa bắt đầu vì cần thêm thời gian và nguồn lực, đặc biệt là các kinh nghiệm và hiểu biết thực tế trong việc tiếp cận cộng đồng. Năm 2018, chúng tôi nhận được giấy phép thành lập Quỹ Sống, chuyển đổi Nhà Chống Lũ thành một chương trình hành động có 2 dự án Nhà An Toàn và Làng Hạnh Phúc. Rồi ra đời một chương trình mới có tên là Hạnh Phúc Xanh. Chúng tôi không muốn chỉ xây những ngôi nhà, hay trồng những cái cây. Chúng tôi muốn có ngày càng nhiều người trở thành nhà-chống-lũ với triết lý "nước", rằng mỗi người là một giọt nước, cần hội tụ, kết nối, lan toả, tạo thành những dòng chảy mạnh mẽ. Những dòng chảy của tri thức, của văn hoá ấy sẽ tạo nên những dòng chảy bền vững trong thiên nhiên và sự phát triển của xã hội.

Tất nhiên để theo đuổi khao khát này, tôi đã phải gác lại mảng tư vấn, thương hiệu và truyền thông để toàn tâm toàn ý phát triển Quỹ, chỉ còn để lại mấy công ty trong mảng kinh doanh công nghệ & nguyên liệu đặc biệt và thuê người điều hành. Và như vậy, suốt 10 năm đầu gần như tôi không có thời gian nào cho kinh doanh, 2 năm gần đây thì tôi còn có thể dành 20-30% thời gian vào doanh nghiệp của mình. Các anh em, bạn bè tham gia điều hành Quỹ chỉ còn Trâm Phạm, số còn lại đều chuyển dần sang vị trí tư vấn. Tuy nhiên, không vì thế mà Quỹ không có những bước tiến lớn về phát triển. Sau 10 năm 2013-2023, Quỹ đã tái định vị từ "Quỹ Hành động vì Cộng đồng" thành "Quỹ của Cộng đồng Hành động", theo đó, đã hình thành các tổ chức chuyên môn, các nhóm và doanh nghiệp xã hội tại địa phương chung tay cùng Quỹ triển khai các chương trình, dự án. Với định hướng phát triển theo phương châm tại chỗ & trực tiếp trong giai đoạn mới, Quỹ đã và đang tập trung lan toả các mô hình và phương pháp thực hiện tại các địa phương. Chúng tôi thúc đẩy hướng tiếp cận River Ơi, sử dụng giáo dục, văn hoá và nghệ thuật để lan toả và triển khai các dự án được hiệu quả và sâu sắc hơn. Cũng trong 2 năm bản lề này, chúng tôi tìm kiếm và bồi đắp một gương mặt mới để dẫn dắt Quỹ trong giai đoạn mới 2026-2030.

Và sau 2 ngày làm việc tập trung để tổng kết chặng đường 12 năm hoạt động và thảo luận chiến lược mới, hôm qua 13/10/2025, Quỹ chính thức có Hội đồng Quản lý mới trong đó Nguyễn Phước Bảo Dung, với hơn 20 năm trong mảng marketing của các tập đoàn quốc tế, sẽ thay tôi dẫn dắt Quỹ Sống với vai trò Chủ tịch Quỹ. Trâm Phạm, cựu CEO của Glico & CMO của Masan, tham gia vào Hội đồng Quản lý và vẫn tiếp tục đảm nhận vị trí Giám đốc Quỹ. Nghệ sĩ Trần Lương tham gia vào Hội đồng Quản lý, đồng thời tiếp tục đảm nhận vị trí Phó Chủ tịch Quỹ. Tuy nhiên, kể từ nhiệm kì này, anh sẽ đứng ở vị trí Phó Chủ tịch Thường trực, để thúc đẩy các hoạt động theo hướng Con người Bền vững với cách thức tiếp cận bằng Giáo dục - Văn hoá - Nghệ thuật của River Ơi. Ngoài ra, HĐQL có một thành viên mới là một người bạn của tôi, Nguyễn Hoàng Phan, phụ trách mảng công nghệ, hệ thống và đổi mới sáng tạo.

Kể từ hôm nay, tôi sẽ không còn trực tiếp dẫn dắt Quỹ mà chuyển sang vị trí mới - Chủ tịch Hội đồng Cố vấn. Và tôi trở lại nghề nghiệp tư vấn của mình với vai trò Nhà sáng lập kiêm Chủ tịch JK Advisory, tiền thân là G'Brand. Thay vì hướng vào các đối tượng dễ bị tổn thương do biến đổi khí hậu, tôi sẽ tập trung tư vấn cho các doanh nghiệp về kinh doanh, thương hiệu và bền vững. Tuy nhiên, nhìn thật kĩ thì trang mới này vẫn là câu chuyện của bài toán bền vững, nhưng là kinh doanh bền vững, sản phẩm bền vững, thương hiệu bền vững và vận dụng mô hình chia sẻ giá trị chung (CSV). Tôi tin rằng tôi của phiên bản mới vẫn đóng góp và tạo ra những tác động xã hội một cách thiết thực và mạnh mẽ. Ngoài ra, tôi sẽ tiếp tục viết sách, tham gia thỉnh giảng, toạ đàm, nói chuyện... với vai trò của một nhà tư vấn, một người trồng vườn, một người gieo trồng những hạt giống tốt đẹp cho cộng đồng và các doanh nghiệp.

Hẹn gặp bạn trong những vai trò mới của tôi & mong muốn bạn sẽ vẫn tiếp tục ủng hộ những sáng kiến và dự án của Quỹ Sống, của chương trình Nhà Chống Lũ & Hạnh Phúc Xanh. Cám ơn tất cả các bạn, các doanh nghiệp, tổ chức, các lãnh đạo địa phương & phóng viên báo chí đã dõi theo, ủng hộ và giúp đỡ tôi trong suốt hành trình 12 năm qua!

📸 3 tấm hình đầu tiên là từ chuyến đi đầu tiên tới Sơn Thịnh, Hương Sơn, Hà Tĩnh. Các bức tiếp theo là hình ảnh một số chuyến đi xây nhà chống lũ tiếp theo ở Hà Tĩnh, Quảng Bình & Quảng Nam trong những năm 2013-2018.